انواع الشعر الشعبی
1-القصیده الکلاسیکی : یبدا بمطلع القصیده من شطرین
یا طیف الحبیب لبعید عنی ابعید مالک دوم جدامی
مالک بالفراگ الروح ذابت و الدمع دامی
مالک شو تراودنی یطیف افکار من هل ویل
مالک ماتشوف الحال منی او لا تشوف الحیل
مالک گمت اکابر غاب عن عینی الونن بالیل
صرت ما افهم امن افهم گرب من یبطی اعلامی
2-العموری :
کافی من غدر الهوی کافی من لعب الجهال
کافی من اصحه الزمانی ما بعد احمل دلال
آخر
سلامات اعلی طولک من حسود العین
وایحرسک من مرض واوجاع
منه ابلیاک واحد و انشطر نصفین
هرش صفصاف لو نس مهبوب انصاع
3- الابوذیه: (توضیح مختصر التوضیح الکامل یاتی فی موضوع جدید)
یکتب من اربعه اشطر ثلاث منها تاخذ اجناس واحد اویه الکلمه الاخیره هی کلمه واحده ولکن لها ثلاث معانی و الرابط الاخیر مختلف و
اخر کلمه یکون اخر حرفهه (یه)
حرت بسرارهم کلهم و مرهم
چم مره تبت منهم و مرهم
عذاب الی یجی منهم و مرهم
احلی امن العسل طعمه علیه
4- الدارمی : و هو شطرین فقط اول من کتبه امراه من قبیلة دارم التمیمیه اسمه الثانی غزل البنات و تفعیلاته ( مستفعلن فعلان مستفعلتان ) و ( مستفعلن فعلان مستفعلاتن)
یحلی المسامر بیچ و العرس محلاه / طولچ غصن ریحان و اتمایل او یاه
5- الزهیری : و اسمه الثانی الموال معروف عند الکل یتکون من سبعه شطور الثلاث الولیات و السابع منه قافیه و من الاربعه الی السته قافیه مختلفه
6-النصاری : نوعین مثال الاول:
تاخذنی افکار ابعید لبعید / او علی المامش ابات او حسبتی اتدور
و اشبن للسمه السابع ولا اهید / و احس العمر خشبه ابحلگ تنور
مجروح او دوای ابحلگ عربید / مهموم او ضحکتی بوسط زاغور
ادور عن گمر و الگمر شیفید / اذا ذبحوا ضواه او باگوا النور
الثانی:
روحی اتواخدت یلما تحن الهه/ مثل عود ابزرع راچبهه منجلهه
رچبهه المنجل او حاصود لاویها / الف عونة حصاد اتهوس اعلیهه
تلولب مال حاضر صبخه حریهه / وعد ریح الفرس ریعان غاذیهه
7-الهوسات :
یا فرحه ازفهه الیوم الک یا غنوه اغنیهه / او روحی امن الفرح طارت مدری وین الگیهه
الک فرحه یشعبی الیوم و التاریخ یحچیهه / هاو وله او صار ابمزبلة التاریخ
8- النایل : له توضیح خاص یاتی بعد و هذا مختصر مثال شعر و بس.
تشهد له وگعت بدر احد سمه / للحمزه صفحة فخر متسجله ابدمه
من اجل اشرف هدف مرسومه خطواته / همه او رساله او شیم مترسخه ابذاته
قوه او اراده او عزم تشرفها غایاته / وجدانه طود انتصب یحرس نبی الرحمه
9-العتابه : من بحر الوافرنوعین . تفعیلاتها ( مفاعیلن مفاعیلن فعولن ) و ( مفاعیلن مفاعیلن فعولان)
هلی ما لبسوا خادم سملهم / بچفوف العده بایت سملهم
الناس انجوم و انه اهلی سما الهم / چثیره امن النجم عله او غاب
الثانی
هلک شالو علی مکحول یا شیر / او ذبولک عظام الحید یا شیر
لون تبچی ابکل الدمع یا شیر / هلک شالوا علی حمص او حما
ثالث
اممٌ ما گدرت تحصل مجد / مثل ما حصله جون العبد
عبد لاچنه بلغ هالمرتبه / لبس تاج الساده و اتمنی الابه
هتاف التضحیات ایخاطبه / مثل جون العبد ما ینوجد
10- الغزل : له توضیح خاص هنا نشیر علیه فقط بالامثال .
الغزل له انواع منه النسیب او الصناعی مختص لذکر المراه و مثاله
امن اوفی دمنه لم تکلم / بحرمانة الدراج فالمتلثم
و دار لها بالرقمین کانها / مراجیع وشم فی نواشر معصم
ثانی
قفا نبک من ذکری حبیب و منرلی / بسقط اللوی بین الدخول و حومل
2- غزل الصریح : ذکر محاسن المره و قصص الحب و هو توصیف حاد حسی و منعه الاسلام
3- الغزل العذری : او العضیف ذکر معانات فی الحب و المشاعر السامیه و العواطف الجیاشه دون ای وصف حسی او ذکر سافر ( فیه عفه و تاثیر الاسلام علیه) مثال من قیس ابن ملوح (مجنون لیلی)
امر علی الدیار دیار لیلی / اقبل ذوالجدار ذوی الجدارا
ما احب الدیار اهاج وجدی / ولکن حبی من سکن الدیارا
11-ومضات شعریه : هی جز من البیت الشعری مقطع الی اقسام و یقال منها قسم واحد فقط و المتعارف علیه ان القصیده سبعه ابیات فما فوق و ما دون ذلک فهو ومضه شعریه.
خبر عاجل ورد یستاهل التبلیغ
کلمن بالعشگ وارط یعدمونه
بس آنه الوحید الما شملنی احساب
لان گلبی یود حتی الیذمونه
ک. جاسم الحسانی
12- الرکبانی : او النبطی و هو من بحر المجتث و تفعیلاته ( مستفعلن فاعلاتن فاعلاتن)
یهل رحایب امنین الوین لافی / لانتم علیکم زین لا شین خافی
13- بحر السریع : ینظم علی وزنین تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مفعولات ) و ( مستفعلن مستفعلن فاعلن)
یا طیر ودی للحبایب سلام / ذکرهم اباحلی لیالی الغرام
14- الجمله او نص : من مجزوء بحر الرجزء و تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن) و( مستفعلن مستفعلن مستفعلن مفعولات )
ایهونک دمس لا تنچسر شوف الحواسد مربین
هب النسیم ابهل ورح یا تگطع یا ساهی العین
من تلتفت ما تندرج ما تخطی تکتل بالحین
او حجاج الک مثل البدر یضوی اوتشوفه کل عین
15- المذیل : جزء من بحر الرجز و تفعیلاته ( مستفعلن مفعولات مستفعلن)
دربه الهوة سین او لام تحت الدرک
الاف آه امن الهوی/ چم حید بیه گلبه انچوه
حالات اله ملهن دوه / کلمن تولع بیه هام
16- الحدی : جزء من بحر الرجز و تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن)
ارد احدی عالراحوا حدی و ابچی امع دم وحدی
17- المیمر : من بحر السریع و له تفیلتان ( مستفعلن مستفعلن مفعولن) و ( مستفعلن مستفعلن مفعولات)
عالمیمر او هالمیمر او عالمیمر / اعیونه وسیعه او علی افراگه ماگدر
18- العگیلی : من بحر المتدارک و تفعیلاته ( فعلن فعلن فعلن فعلن )
تتصور نسیناک ممکن / یا ریت آنه اگدر انساک
19- التجلیبه : من بحر الهزج و تفعیلاتها ( مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن)
تعال الحبک انه اشتاک و الشوفتک اتمنه
ثانی
هلی الحیهم نشامه الوکت ربانه
اذا واحدنه ضیم ایصیب جیرانه
20- الموشح : بحر الرمل و تفعیلاته ( فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن )
یا طبیب اصواب دلالی کلف / لا تلچمه ابحطة السماعه
21-الشبکهه : من بحر الرمل و تفعیلاته ( فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن)
داده خی عونه الشبگهه / داده خی عونه الشبگ
من تمر للسوگ صبحه / اتصیب کل دلال فرحه
جیت اعاملهه الوکحه / غطت الروبه ابطبگ
22- یالسافرت : علی وزن جمله او نص و النایل و تفعیلاته( مستفعلن مفعولات مستفعل فعل)
عشره الگضیناهه اویاک مو سهله ننساهه
23- الطردی : صدر دارمی والنایل و تفعیلاته ( مستفعلن فاعلات مستفعل فعل)
تزعل علیه اشلون / باول صباح العید
24- النعی: تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلاتن)
یا حسرتی المنکبّر نفّر
25-المترادف : مثل الحدی و جمله او نص تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مستفعلن مفعولات)
احتار اذا ردیت الی / او من ما ترد لی احتار
26- انا فتحنا : علی وزن النایل و عجز و الدارمی و تفعیلاته ( مستفعلن فاعلن مستفعلاتن)
کل یوم اگول انتظر بلکت یجینی
27- خایف علیهم : مثل نهایة الدارمی و تفعیلاته ( مستفعلاتن مستفعلاتن)
خایف علیهه / ولهان بیهه / شامه او دگه بالحنچ/ من یشتریهه
28- المنکل : تفعیلاته ( مفعولات مستفعلات)
یالماتجی / کثر البچی / ریتک زمانک عافک
29- الشیاله : و تفعیلاتها ( مستفعلن مفعولن مستفعلن مفعولن )
چنک ردت تنسانی / او هالضیعت عنوانی
30- الکصد : تقعیلاته ( فاعلاتن مفعولن فاعلن)
یالطایح مذبوح ابطف کربلا / جینه نواسیک او نلعن حرمله
31- الهجینی : تفعیلاته ( مستفعلن فاعلن فعلن)
32- الغجری : صدر دارمی او وزن شیاله و تفعیلاته ( مستفعلن فاعلات مستفعلن فعولن)
33- عزیز الروح : تفعیلاته ( فاعلن فعلن فاعلن فعلن )
یا عزیز الروح / یا بعد عینی / شنهی ذنبی ویاک / ما تحاچینی
34- الفائزی : علی وزن الحدی و عجز و دارمی و تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مستفعلاتن)
35- ازریزر : تفعیلاته ( فعلن مفعولن مستفعلن )
رغم السویته انتظرک تجی
36- المنسجم : تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مستفعلن فعل)
37- یبن الحموله : تفعیلاته ( مستفعلاتن فعولن فاعلن)
یبن الحموله علیه اشبدلک
38- خدری الچای : البحر المتقارب و تفعیلاته ( فعولن فعولن فعولن فعول)
خدری الچای خدریه / اعیونی المن اخدره
اشمالک یبعد الروح / روحی المجدره
39- المفتول : علی وزن جمله او نص والشیاله و تفعیلاته ( مستفعلن مفعولات مستفعلن مفعولن )
انه الذی ربیته / ابهای العین اخفیته
40- البحرانی : یشبه العگیلی و تفعیلاته ( مستفعلن فعولن فعلن )
41- الورد : یشبه الحدی و العجز و نایل و تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مستفعلن فعلن )
42- المجرشه : و هو من بحر الرجز و تفعیلاته ( مستفعلن مستفعلن مستفعلن مفعولن)
ذبیت روحی اعلی الجرش و ادری الجرش یاذیهه
43- الطویل : بحر الهزج و تفعیلاته ( مفاعیل مفاعیل مفاعیل مفاعیل)
44- الشموس : تفعیلاته ( فاعلاتن فاعلاتن فاعلن فاعلن ) و ( فعلن فاعلن فعلان مستفعلن )
الیوم ردت بالضعن زینب المهضومه
اعتذر من الخطا .
جمع و تنظیم : الشاعر جاسم ثعلبی (حسّانی) 28/06/1393
:: برچسبها:
انواع الشعر الشعبی ,
:: بازدید از این مطلب : 5906
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0